راش پوستی یا ضایعه های قرمز و خارش دار پوست چیست؟
احتمالا در برهه ای از زندگي خود دچار راش پوستی شده ايد چه به خاطر آبله مرغان يا به دلايل غير معمول ديگر. چرا پوست ما يك دفعه جوشهای چركي مي زند؟ مهم تر اينكه شما چه كاری مي توانيد با آنها انجام دهيد؟
ما پوست را يك مانع تلقی می كنيم كه قسمتهای داخلی بدن ما را از دنيای بيرون محافظت ميكند. اما پوست بدن ما همچنين با سلولهای مخصوص سيستم ايمنی پر شده است. اين سلولها بدن و پوست را در مقابل ويرسها، باكتری ها و تهديدهای ديگر حفظ مي كند. زماني كه اين سلولها يك ماده مشكوك را شناسايی می كنند در پوست زنجيره ای از واكنشها شروع شده و به التهاب منجر ميشود. اسم پزشكی اين واكنش درماتيت است. اما اغلب با نام راش شناخته ميشود.
انواع درماتیت یا التهاب پوست
درماتيت انواع مختلفي دارد و هر يك مجموعه درمانهای متفاوتي دارند. گاهي سلولهای ايمني بدن به چيزي كه مستقيما بر روی پوست لمس شود عكس العمل نشان مي دهند. گاهي ديگر، سيستم ايمني در پوست به خاطر عفونت موجود در كل بدن يا يك بيماري تحريك ميشوند.
علائم اين انواع مختلف راش اغلب با هم همپوشانی دارند. خارش يك علامت رايج برای همه این مشكلات است. بسیاری از راشها قرمز و دردناك بوده و خارش دارد. برخی از انواع راش همچنین می توانند به جوش یا تكه های پوسته پوسته منجر شوند. اگرچه اغلب راشها به سرعت از بین می روند، گاهی برخی ممكن است طولانی مدت باقی مانده و باید مدت زمان طولانی تری مراقب آن بود.
اگزما یا درماتیت اتوپیك (سرشتی)
اگزما یا درماتیت اتوپیك (سرشتی) یك راش قرمز، خشك و خارش دار است كه از هر ۵ نوزاد و كودك یك نفر به آن مبتلا است. اغلب در طول زمان بهبود می یابد اگرچه ممكن است تا بزرگسالی هم ادامه داشته یا در سالهای بعد دوباره
ظهور پیدا كند. در چنین شرایطی، مانع پر شده از آب بین سلولهای پوست ضعیف شده كه سبب میشود رطوبت از پوست خارج شده و چیزهای دیگری وارد پوست شوند. به همین دلیل است كه مبتلایان به درماتیت اتوپیك باید پوست خود را مرتبا مرطوب كنند. آنها بیشتر در معرض عفونتهای پوستی هستند.
محققان اخیرا ژنی را شناسایی كرده اند كه در حفظ پوست به عنوان مانع نقش دارند. افرادی كه نمونه ای خاصی از این ژن ها را دارند بیشتر احتمال ابتلا به درماتیت اتوپیك را دارند. پوست خارجی ترین نگهبان برای جنگیدن با باكتریها و عوامل مضر است. اگر این مانع به هر دلیلی شكسته شود حساسیت بیشتری به هر چیزی خواهید داشت.
یك آلژی پوستی یا آلرژیك درماتیت تماسی، راش قرمز و خارش دار ایجاد می كند كه گاهی با جوشهای ریز همراه است. راش زمانی حاصل میشود كه پوست با یك ماده آلرژی زا كه معمولا یك ماده بی ضرر است كه سیستم ایمنی به آن حمله می كند مواجه میشود. مواد آلرژی زا واكنشهای آلرژیك را تحریك می كنند. مواد آلرژی زا می توانند از برخی از انواع صابون ها، كرم ها و حتی حیوانات خانگی باشند.
سیستم ایمنی شما ممكن است برای بار اولی كه در معرض یك ماده آلرژی زا قرار می گیرید واكنشی نشان ندهد. اما در طول زمان، سیستم ایمنی ممكن است به آن ماده حساس شود. در نتیجه، تماس بعدی شما به التهاب و یك راش آلرژیك منجر خواهد شد.
متداول ترین نوع درماتیت چیست؟
متداول ترین نوع درماتیت كه در همه جا دیده میشود درماتیت تماسی آلرژیك به نیكل است.چرا؟ به خاطر سوراخ كردن گوش. بسیاری از گوشواره های ارزان قیمت از نیكل ساخت شده اند و با گذشت زمان، گوشواره های نیكلی می توانند
به واكنش آلرژیك به فلز منجر شوند.
دیگر انواع متداول درماتیت آلْرژیك عبارتند از پیچك سمی و سماق سمی. ساقه و برگهای این گیاهان ماده شیمیایی ایجاد می كند كه به احتمال زیاد حساسیت زا هستند. اگر یكی از این دو گیاه را لمس كردید، هر چه زودتر پوست خود را بشویید. این ماده شیمیایی همچنین می تواند برای مدتی طولانی در لباسها باقی بماند بنابراین حتما لباسها و كفشهایتان و حتی حیوانات خانگی كه در تماس با این گیاهان بوده اند را بشوئید.
موارد خفیف درماتیت پوستی آلرژیك معمولا بعد از چند روز یا چند هفته از بین می رود. اما اگر راش تداوم داشت، بسیار ایجاد ناراحتی كرد و یا در صورت اتفاق افتاد حتما به یك پزشك مراجعه كنید. پزشك می تواند داروهایی برای كاهش عكس العمل سیستم ایمنی در پوست تجویز نماید. این داروها التهاب و خارش را تسكین داده و از چشم ها و صورت شما محافظت می كنند.
کرم ترمیم کننده سیکاپلاست لاروش پوزای مناسب پوست خشک حجم ۴۰ میلی
سلولهاي سيستم ايمني پوست نيز زماني كه به ميكرويهاي مهاجم واكنش نشان مي دهند مثل باكتريها، قارچ ها و ويروسها مي توانند راشهايي ايجاد كنند. عفونتهاي ويروسي و باكتريايي در بدن شما مي توانند همچنين سبب ايجاد جوش هايي در پوست شوند. براي مثال، ويروس آبله مرغان مي تواند سبب جوشهاي خارشي در كودكان شود. در سالهاي بعد در بزرگسالان همين ويروس مي تواند به صورت زونا دوباره ظاهر شود كه راشي دردناك به همراه تب در پي خواهد داشت. با واكسيناسيون مي توان جلوي چندين بيماري ايجاد كننده راش از جمله آبله مرغان، زونا و سرخك را گرفت.
درمان درماتیت و راش پوستی
داروهاي خاصي از جمله آنتي بيوتيكها مثل آموكسي سيلين نيز مي توانند سبب راش هاي پوستي خارش دار شوند. اگر به دارويي حساسيت داشته باشيد، راش مي تواند اولين علامت يك واكنش جدي باشد. عكس العمل به دارو همانند ديگر آلرژي ها ممكن است در اولين بار مصرف اتفاق نيفتند. ممكن است بعد از چندين بار مصرف خود را نشان دهند. با اين وجود همه راشهای دارويی به خاطر آلرژی نيست. اگر بعداز مصرف يك داروی جديد دچار جوشهای خارش دار در پوست شديد سريعا با پزشك خود تماس بگيريد.
اگرچه اغلب راشها با گذر زمان بهبود مي يابند برخي ممكن است در تمام طول عمر باقي بمانند. پسوریازیس بيماري است كه سلولهای پوست ضخيم، قرمز و تكه تكه ميشوند و بيشتر به صورت ارثی است. اين يك بيماري پيچيده ژنتيكي است كه در آن يك ژن نه بلكه چنيدن ژن مسئول ايجاد آن هستند. اگرچه هيچ يك از اين ژنها به تنهايي تاثير بسزايي بر بيماري ندارند اما شناخت ژنهايي كه در اين زمينه نقش دارند مي تواند به محققان در طراحي درمانهاي بالقوه جديد كمك نمايد. بيماري هاي بلند مدت ديگري كه مي توانند راش ايجاد كنند عبارتند از بيماريهاي خود ايمني مثل لوپوس و برخي از انواع سرطان.
چه باید کرد؟
اگر متوجه راشي قرمز و خارش دار در پوست خود شديد و علت آن را نمي دانستيد قبل از اينكه به داروخانه رفته و كرم بخريد دوباره در تصميم خود تجديد نظر كنيد. كرمهايي كه مي خريد ممكن است مشكلاتي را ايجاد كنند كه مشكل اوليه را بدتر سازند. از آنجايي كه عوامل متفاوت بسياري از جمله باكتريها، ويروسها، داروها، مواد حساسيت زا، احتلالات ژنتيكي و حتی نور خورشيد مي توانند راش ايجاد كنند، بايد حدس بزنيد كه به چه نوع درماتيتی مبتلا شده ايد.
اگر راش شديد بود بايد به يك متخصص پوست مراجعه نمائيد. يك متخصص پوست مخصوصا برای حدس زدن علت راش تعليم ديده است و به شما در انتخاب درمان درست كمك مي كند.
پوست شما محافظ شماست. نه تنها بدن شما را پوشانده بلكه اولين خط دفاعی در مقابل ميكروبها و مواد شيميايي است. مراقب پوست خود باشيد تا پوستتان هم مراقب شما باشد.
انتخابهای عاقلانه
در موارد زير به پزشك مراجعه كنيد.
- اگر راش در شما آن قدر دردناك و ناخوشايند است كه با فعاليتهاي روزانه يا خواب شما تداخل ايجاد كرده است.
- راش در صورت است.
- راش به نظر نگران كننده يا عفوني مي رسد.
- بعد از مصرف دارويي راشها در شما ايجاد شده اند.
- راش بيشتر از چند روز باقي مانده است.
بیشتر بخوانید: ۵ نكته براي مواجه با شوره های پسوریازیس پوست سر
