رابطه موسيقی و سلامت

موسيقی از زمان های دور وجود داشته است و بخشي از هر فرهنگ شناخته شده ای است. موسيقی مي تواند عضلات پاهايتان را به حركت وا دارد، حس شمارا بهتر كند و حتي كمك كند خاطرات دور خود را به ياد بياوريد. آيا مي دانستيد كه موسيقي مزايای ديگری نيز برای سلامت دارد؟ دانشمندان درحال بررسی شيوه های مختلف تحريك بدن و ذهن با موسيقی برای سالم تر شدن هستند. در این مقاله به بررسی رابطه موسيقی و سلامت از ابعاد مختلف می پردازیمم.

زماني كه به موسيقي گوش مي دهيد و يا خود آهنگی می نوازيد، اين كار بر نحوه تفكر، احساس، حركت و غيره و غيره در شما تاثير مي گذارد. امروزه، فن آوری های جديد به محققان كمك كرده است بتوانند بفهمند كه نحوه عملكرد مغز چگونه است، چه قسمتهايی از مغز به موسيقي پاسخ می دهند و چگونه موسيقی می تواند به تخفيف علائم برخی از بيماريهای خاص كمك نمايد.

عملكرد مغز شما در مواجه با موسيقی

مغز يك كره با فرآيندي پيچيده است. مغز مركز سيستم عصبي را كنترل مي كند كه شبكه اي از سلولهاي عصبي  است كه حامل پيامها از بدن به مغز و برعكس است. يك مغز سالم سعي مي كند دنياي اطرافتان را با دريافت اطلاعات مداوم از جمله صداها و موسيقي درك نمايد.

صدا نيرويی قوی در زندگی ما است. هر چه بر روي پردازش صدا در مغزمان بيشتر كار كنيم، مغز توانايي بهتري در درك صداها و دنياي اطرافمان پيدا خواهد كرد. موسيقي اين كار را بهتر از هر صداي ديگري انجام مي دهد.

موسيقي و هر صداي ديگري به صورت امواج صوتي وارد گوش ما مي شوند. اين امواج ارتعاشاتی در پرده گوش ايجاد مي كنند كه به سيگنالهای الكتريكي تبديل مي گردند. سيگنالهای الكتريكی از اعصاب شنوايی گذشته و به قشر شنوايی مغز مي رسند. اين قسمت از مغز صداها را به چيزيهايی قابل فهم و آشنا براي ما تبديل مي كند.

اما تاثير رابطه موسيقی و سلامت بيش تر از صرفا مناطقی از مغز است كه صدا را پردازش مي كنند. دانشمندان با استفاده از فن آوري هاي عكس برداري از مغز نظير fMRI، دريافته اند كه موسيقي بر ديگر قسمتهاي مغز نيز تاثير مي گذارد. زماني كه موسيقي ذهن را تحريك مي كند، در تصاوير به صورت جرقه هايي از نور نشان داده مي شود. تحقيقات نشان داده اند كه موسيقي باعث روشن شدن مناطقي از مغز كه به احساسات، حافظه و حتي حركت فيزيكي ربط دارند مي شوند.

رابطه موسيقی و سلامت : تاثیر موسیقی بر بیماری ها

موسيقي مي تواند حركات بدن را تسهيل نمايد. دانشمندان در حال بررسی موسيقی براي كمك به بيماران دارای اختلالات حركتی نظير بيماري پاركينسون هستند. مبتلايان به اين بيماري به تدريج در طول زمان توانايي خود را براي راه رفتن و حركت كردن از دست مي دهند.

تحقيقات نشان مي دهند كه زماني كه در موسيقی كوبش های خاصی وجود داشته باشد مي تواند به توانايی راه رفتن مبتلايان به پاركينسون كمك نمايد. همچنين شواهدی وجود دارد كه نشان ميدهد موسيقي مي تواند براي افراد مبتلا به ديگر بيماريها از جمله بيماري آلزايمر، دمانس و يا زوال عقل، ضربه مغزي، سكته مغزي، اوتيسم، زبان پريشي و كم شنوايي كم كننده باشد.   

همچنین بخوانید: مفاصل دردناك؛ نشانه ای از آرتریت روماتوئید

رابطه موسيقی و سلامت : ايجاد ذهن های قوی

نواختن آلات موسيقي همزمان بخشهای مختلفی از مغز را به كار می گيرد كه مي تواند مخصوصا براي كودكان و نوجوانان كه مغزشان هنوز در حال رشد است بسيار سودند باشد. معرفي موسيقي به كودكان ميتواند بر توانايي تمركز، نحوه عملكرد و رشد زباني آنها تاثير مثبت بگذارد.

در تحقيقي در مورد تاثير گذاري آموزش موسيقي بر رشد مغز دريافتند كه موسيقي تاثيرات مثبتي بر توانايي هاي يادگيري كودكان دارد حتي اگر اين آموزش ها بسيار دير مثلا در سالهاي دبيرستان شروع شود. در اين تحقيق كودكان مورد بررسي بعد از دو سال شركت در فعاليتهاي مداوم موسيقيايي در مدرسه تغييرات بولوژيكي از خود نشان دادند. اين تغييرات بر توانايي يادگيري آنها تاثير داشته و مي تواند مهارتهايي نظير خواندن و نوشتن را در آنها بهبود دهد. اين مزايا براي تمام طول عمر فرد باقي مي مانند.

زمانی كه به مغز خود ياد داديد كه چگونه به صورت موثري با صداها پاسخ دهد، مغز همچنان حتي پس از توقف درسهاي موسيقي نيز به اين كار ادامه مي دهد. يك قطعه موسيقي خيلي زود تمام مي شود اما هر چه مدت زمان زيادتري بنوازيد، مغزتان قوي تر خواهد شد.

نواختن موسيقي همچنين به شما در حفظ شنوايي تان با افزايش سن كمك مي كند. ما به صورت طبيعي با افزايش سن تا حدودي قدرت شنوايي خود را از دست مي دهيم. مخصوصا در محيطهاي پر سر و صدا براي شنيدن محاوره ها دچار مشكل مي شويم. اما محققان دريافته اند كه موسيقي دانها در محيطهاي پر سر و صدا در تشخيص صداها بهتر عمل مي كنند.

موسيقی درمانی

گوش دادن به موسيقي و يا نواختن آن مي تواند مزايايی برای سلامتی داشته باشد. اما برخی از افراد می توانند از تخصص افرادی كه برد تخصصی در زمينه موسيقی درمانی دارند بهره ببرند. درمانگرهای موسيقی به گونه ای آموزش ديده اند كه می توانند از موسيقی برای برآوردن نيازهای اجتماعی، ذهنی و فيزيكي افراد مبتلا به بيماريهاي مختلف استفاده نمايند.

موسيقي درماني مي تواند شيوه هاي مختلفي داشته باشد كه فراتر از صرفا گوش دادن به موزيك است. درمانگرهاي موسيقي مي توانند از يك قسمت خاص موزيك، مثل يك ريتم يا ملودي براي كمك به افراد براي بازيابي توانايي هايي كه در نتيجه يك جراحت مغزي و يا ناتوانايي هاي رشدي از دست داده اند استفاده نمايند. براي مثال، فردي كه دچار سكته مغزي شده است ممكن است نتواند حرف بزند اما بتواند شعر بخواند.

درمانگرهاي موسيقي همچنين بر كيفيت اجتماعي موسيقي اتكا دارند. تجربه هاي مشترك موسيقيايي مي توانند به افراد يك خانواده در برقراري ارتباط با كسي كه دچار دمانس (زوال عقل) شده است كمك نمايد. همچنين مي توان از موسيقي براي كمك به جوانان داراي اختلالات رفتاري براي آموختن راههايي براي مديريت احساساتشان استفاده كرد.

در تحقيقي تاثير موسيقي درماني بر كودكان و نوجوانان مبتلا به سرطان و خانواده هايشان بررسي شده است. در اين تحقيق، درمانگرها با نوشتن شعر و ايجاد موزيك ويدئوهايي در مورد چيزهايي كه برايشان اهميت بالايي دارند توانستند درمانهاي پرخطر سرطان را تحمل نمايند.

اين نوجوانها با كمك درمانگرهاي موسيقي توانستند توانايي هاي خود و راههاي مثبت براي تطابق با شرايط، حفظ رابطه با خانواده و دوستان، و بهبود ارتباطات در زمان چالش را را شناسايي نمايند.

نقش موسيقی در زندگی شما

رابطه موسيقی و سلامت به گونه ای است که موسيقی می تواند مزاياي بسياری برای سلامت شما داشته باشد اما ممكن است براي همه خوب نباشد. جراحتها و يا بيماريهاي مغزي ممكن است شيوه درك و عكس العمل بيماران به موسيقي را تغيير دهد. برخي موزيكها ممكن است فرد را بيش از اندازه تحريك نمايد و يا برخي ديگر فرد را دچار هيجانات روحي كرده و برايش يادآور خاطرات بد باشد.

در اينجا اين وظيفه پزشك است كه تشخيص دهد در چه مواقعي موسيقي نه تنها كمكي نكرده بلكه مي تواند مضر باشد. در حالي كه دانشمندان همچنان در حال بررسي تاثيرات موسيقي بر مغز هستند، سعي كنيد براي سلامت خود به يك گروه موسيقي بپيونديد. براي بهبود روحيه خود، حفظ رابطه با ديگران و يا بهبود علائم بيماري كه به آن مبتلا هستيد، كمي موسيقي را به زندگي خود بيافزاييد.

به موسيقي مثل ورزش و يا خوردن غذا نگاه كنيد. براي اينكه بهتر از نتايج موسيقي در زندگي خود بهره مند شويد، آن را بخشي ثابت از زندگي خود تلقي كنيد. هيچ گاه براي اضافه كردن موسيقي به زندگي دير نيست.

راههايی برای اضافه كردن موسيقی به زندگی

• در طول روز مثلا در هنگام رفتن بر سر كار و يا ورزش كردن به موزيك گوش دهيد.
• زماني كه داريد غذا مي پزيد و يا كارهاي روزمره خود را انجام مي دهيد آواز بخوانيد.
• يك ساز بنوازيد. به كلاس موسيقي برويد و يا با دوستان خود آهنگ بسازيد.
• در فعاليتهاي موسيقيايي محله خود مثل كنسرتها شركت كنيد.
• كودكان خود را به گوش دادن به موسيقي، نواختن ساز، آواز خواندن و شركت در برنامه هايي موسيقيايي مدرسه تشويق نماييد.
• از پزشك خود بپرسيد كه آيا موسيقي ميتواند براي درمان شما موثر باشد يا خير. براي بهبود سلامت خود سعي كنيد از يك درمانگر داراي بورد تخصصي كمك بگيريد.

بیشتر بخوانید: براي حفظ سلامتتان نحوه قرارگيری بدن خود را بهبود دهيد