آب مرواريد چيست؟
آب مرواريد یا کاتاراکت به معنای ابری شدن لنزهاي طبيعی داخلی چشم است كه پيش رونده و بدون درد می باشد. کاتاراکت جلوی نور را مي گيرد و مانع از ديد واضح ميشود. در بلند مدت نیز به نابينايی منجر می گردد. اغلب به افزايش سن مربوط ميشود اما ممكن است در افراد جوانتر هم به وجود آيد.
چگونه آب مرواريد بر بينايی تاثير مي گذارد؟
در يك چشم طبيعي نور از لنزها (عدسي ها) گذشته و وارد چشم ميشود. عدسي ها همان نور را بر روی يك تصوير واضح روي شبكيه متمركز مي كنند كه پيامهايی از طريق اعصاب بينايي به مغز مي فرستد. اگر لنزها به خاطر کاتاراکت ابری باشد تصويری كه مي بينيد تار می شود. ديگر بيماری های چشم مثل نزديك بينی نيز سبب تاری ديد ميشود اما کاتاراکت برخی علائم متمايز ديگری نيز دارد.
علائم آب مرواريد:
تاري ديد
تاری ديد در هر فاصله ای رايج ترين نشانه آب مرواريد است. ديد شنا ابری يا مه مانند به نظر می رسد. در طول زمان با بدتر شدن کاتاراکت نور كمتری به شبكيه مي رسد. مبتلايان به کاتاراکت به سختی می توانند چيزی ببينند يا در شب رانندگی كنند.
حساسيت به نور
از علائم اوليه ديگر آب مرواريد حساسيت به نور است. در نور شديد نمي توانيد چيزی ببينيد. نور داخل خانه كه زماني شما را اذيت نمي كرد خيلي شديد به نظر رسيده يا هاله هايی ايجاد مي كند. رانندگی در شب مشكل ميشود زيرا چشم به نورهای اطراف جاده ها و و ماشين های روبه رو حساس شده است.
دو بينی
گاهي آب مرواريد سبب دوبينی زمانی كه با يك چشم نگاه مي كنيد ميشود كه با نام ديپلوپيا نيز شناخته ميشود. اين با دوبينی كه در نتيجه عدم تطابق دو چشم حاصل ميشود تفاوت دارد. در کاتاراکت، حتي با يك چشم باز هم تصاوير دوتايی ديده ميشوند.
تغيير رنگها
کاتاراکت ميتواند بر ديد رنگها تاثير بگذارد و سبب ميشود برخي از رنگها مات به نظر آيند. و به تدريج شما همه تصاوير را رزد مايل به قهوه اي مي بينيد. در ابتدا ممكن است متوجه اين تغيير رنگ نشويد. اما در طول زمان حتي به سختي مي توانيد ميان آبي و صورتي تفاوتي قائل شويد.
ديد دوم
گاهاً کاتاراکت به تدريج توانايي فرد براي ديدن نماهاي نزديك را بهبود مي دهد زيرا آب مرواريد به عنوان يك لنز قوی تر عمل مي كند. اين پديده ديد دوم ناميده ميشود زيرا اگر زماني براي خواندن نياز به عينك داشتيد حالا در مي يابيد كه ديگر نيازی به آنها نداريد. با اين وجود با بدتر شدن کاتاراکت اين قابليت از بين می رود و ديد دوباره بدتر ميشود.
تجويز هاي جديد
تغيير مداوم در نمره عينك يا لنزهای تماسی تجويزي مي تواند نشانه اي از این بیماری باشد. دليلش اين است كه کاتاراکت معمولا پيش رونده است و به اين معنا است كه در طول زمان بدتر ميشود.
چه كساني به آب مرواريد مبتلا ميشوند؟
اغلب کاتاراکت به افزايش سن مربوط ميشود. بيش از نيمي از مردم جهان بالاي ۶۵ سال به کاتارکت دچار ميشوند. نوزادان گاهي با کاتاراکت متولد ميشوند كه آب مرواريد مادرزادي يا آب مرواريد كودكان ناميده ميشود كه در نتيجه بيماري يا يك آسيب ايجاد ميشود. قرار گرفتن در معرض نور فرابنفش (UV) نيز مي تواند ريسك کاتاراکت و مشكلات چشمي را افزايش دهد.
علل آب مرواريد چيست؟
علت دقيق آب مرواريد مشخص نيست. اگرچه با افزايش سن ريسك ابتلا بيشتر ميشود عوامل زير نيز مي توانند تاثيرگذار باشند.
- ديابت
- سيگار كشيدن
- استفاده بيش از اندازه از الكل
- آسيب ديدگي چشم
- استفاده طولاني مدت از كرتيكواستروئيدها
- قرار گرفتن بلند مدت در معرض نور خورشيد يا اشعه
چگونه ميتوان آن را تشخيص داد؟
کاتاراکت را اغلب مي توان با معاينه چشم تشخيص داد. چشم پزشك شما ديد شما را آزمايش خواهد كرد و داخل آن را با يك اسليت لامپ ميكروسكوپ بررسی مي كند تا متوجه مشكلات موجود در عدسی و ديگر قسمتهای چشم شود. مردمك براي معاينه بهتر انتهای چشم جای كه شبكيه و اعصاب بينايی قرار دارند متسع ميشود.
جراحي براي آب مرواريد
اگر ديد خود را تا حدودي به خاطر آب مرواريد از دست داده ايد نمي توان آن را با عينك يا لنزهاي تماسي اصلاح كرد و براي بهبود کاتاراکت نياز به جراحي داريد. در جراحي آب مرواريد عدسي ابري برداشته ميشود و با يك لنز مصنوعي جايگزين ميشود. اين جراحي كه به صورت سرپايي انجام ميشود ايمن و در بهبود ديد بسيار موثر است. اگر کاتاراکت در هر دو چشم باشد جراحي هر بار تنها بر روي يك چشم انجام ميشود.
انواع جراحي آب مرواريد
دو نوع جراحي آب مرواريد وجود دارد. رايج ترين نوع جراحي phacoemulsification ( phaco) يا فراصوت است. پزشك برش بسيار ريزي بر روي چشم مي دهد و با استفاده از امواج فراصوت عدسي را جدا مي كند. عدسي برداشته ميشود و يك لنز داخل چشمي (IOL) به جاي آن گذاشته ميشود. در بيشتر جراحي هاي مدرن آب مرواريد، IOL نياز به عينكهاي ضخيم و يا لنزهاي تماسي را پس از جراحي مرتفع مي نمايد.
نوآوری ها در جراحي آب مرواريد
پيشرفتهاي اخير در زمينه جراحي آب مرواريد مي تواند دوربينی و نزديك بينی را اصلاح نمايد. آنها نياز به عينكهای مطالعه پس از جراحي را از بين برده و يا به حداقل مي رسانند. لنزهای تك كانوني سنتی تنها دوربينی را اصلاح می كردند يعني پس از جراحي براي مطالعه هنوز نياز به عينك وجود داشت. در مقابل لنزهای داخل چشمي چندكانونه مي تواند برای برخی از بيماران يك گزينه براي كمك به بهبود هم دوربينی و هم نزديك بيني باشد. لنزهای كاشتني با نشان تجاری “Toric” براي اصلاح آستيگماتيسم موجود هستند. لنزي نيز براي بهبود رنگ در بينايی در حال توسعه است.
بیشتر بخوانید: شناخت بیماری های خود ایمنی
بعد از جراحی چه انتظاری مي رود؟
براي چند روز ممكن است چشم خارش داشته باشد و به نور حساس باشد. ممكن است براي كمك به تسكين درد و خارش قطره هايی برايتان تجويز شودو بهتر است براي مراقبت از چشم تا چند روز از عينك آفتابي استفاده كنيد. تقريبا چشم براي بهبود كامل به هشت هفته فرصت نياز دارد اگرچه ديد شما احتمالا خيلي زود پس از عمل بهبود يافته است. ممكن است هنوز براي مطالعه يا فواصل دور به عينك نياز داشته باشيد حداقل گهگاهي و بنابراين پس از جراحي و تكيل درمان ممكن است برايتان عينك جديد تجويز شود.
ريسك های جراحي آب مرواريد
جراحی آب مرواريد معمولا عوارضي ندارد. رايج ترين ريسكها عبارتند از خونريزی، عفونت و تغييرات در فشار چشم كه همه اگر زود شناسايي شوند قابل درمان هستند. جراحي تا حدودي ريسك چسبندگي شبكيه را افزايش مي دهد كه نياز به درمان اضطراري دارد. گاهي مقداري از بافت عدسي پس از جراحي باقي مي ماند و ممكن است لنز پس از جراحي مقداري مات به نظر برسد حتي سالها پس از جراحي. اين غبار را مي توان به راحتي و به صورت دائمي با ليزر برطرف كرد.
آيا بايد جراحي آب مرواريد را انجام دهيد؟
اينكه اين جراحي را انجام دهيد يا خير به خودتان و پزشكتان بستگي دارد. آب مرواريد ها به ندرت نياز به برداشتن فوري دارند و اغلب اين گونه نيستند. آب مرواريد به تدريج و در طول زمان بر ديد تاثير مي گذارند و بسياري صبر مي كنند تا زماني كه ديگر عينك و لنزهاي تماسي كار ساز نبوده و نتوانند ديد را به اندازه كافي بهبود دهند. اگر احساس نمي كنید كه این بیماری تداخلي با زندگي روزمره شما ايجاد كرده است مي توانيد صبر كردن را انتخاب كنيد.
نكاتي براي پيشگيري از آب مرواريد
با كارهاي زير مي توانيد ريسك ايجاد آب مرواريد را به حداقل برسانيد
- سيگار نكشيد
- هميشه كلاه و عينك آفتابي استفاده كنيد
- ديابت را در كنترل داشته باشيد
- استفاده از الكل را محدود نماييد
مقاله مرتبط: وزوز گوش یا صدای داخل گوش چیست؟