انواع دوقلو ها
دوقلوها برای همه جذاب هستند و با توجه به پیشرفتهای صورت گرفته در علم نازایی امروزه بیش از هر زمان دیگری در تاریخ دوقلو وجود دارد. در واقع بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها در سال ۲۰۱۷ از هر هزار تولد در آمریکا ۳۳ تا از آنها دوقلو بوده است. دوقلوهای همسان و غیرهمسان رایج ترین انواع هستند اما انواع نادر دیگری نیز وجود دارند. در مقاله زیر می توانید مطالبی را در مورد انواع دوقلو ها بیاموزید.
دوقلوهای همسان
بیشترین نوع از انواع دوقلو ها را دوقلو های همسان تشکیل میدهد. دوقلوهای همسان که دوقلوهای یک تخمکی نیز نامیده میشوند به این معنا است که از یک تخمک بارور شده به وجود آمده اند. این اتفاق زمانی می افتد که یک تخمک به وسیله یک اسپرم طبق معمول بارور میشود اما تخمک زمان کوتاهی پس از آن به دو قسمت تقسیم میشود. سپس هر قسمت برای خود رشد کرده و به یک نوزاد تبدیل می گردد.
از آنجایی که منشاء یک تخمک . اسپرم مشابه است، ۱۰۰ درصد کروموزومهای آنها مشابه است. این یعنی جنسیت و مشخصه های ژنتیکی یکسانی دارند مثل رنگ مو و رنگ چشم.
با این وجود، عوامل محیطی مثل میزان فضایی که هر یک در رحم داشته اند می تواند بر ظاهر آنها تاثیر جزئی بگذارد.
دوقلوهای غیر همسان
عنوان دگیر برای دوقلوهای همسان، دوقلوهای دو تخمکی است یعنی دو تخمک بارور میشود. این اتفاق در نتیجه رها شدن دو تخمک در یک زمان و بارور شدن هر تخمک با یک اسپرم اتفاق می افتد.
از آنجایی که تخمک ها و اسپرم ها متفاوت هستند تنها ۵۰ درصد آنها مشابه است همانند دیگر خواهر و برادرهای معمولی. این بدان معنا است که می توانند جنسیت مشابه یا متفاوت داشته باشند و شبیه به هم نیستند.
انواع دوقلو ها : آیا نوع سومی نیز وجود دارد؟
ممکن است نوع سومی نیز وجود داشته باشد که جسم قطبی یا دوقلوهای نیمه همسان نامیده میشود. برخی پزشکان بر این باورند که این می تواند توضیح دهد چرا برخی از دوقلوهای غیر همسان از نظر شباهت همسان به نظر می رسند اما وجود این گونه هنوز به اثبات نرسیده است.
وقتی تخمک رها میشود می تواند به دو قسمت تقسیم شود. از این دوقسمت، قسمت کوچکتر یک جسم قطبی نامیده میشودکه همه چیز را برای رشد و تبدیل شدن به یک نوزاد را اگر بارور شود دارد. با این وجود، مایع (سیتوپلاسم) کمی در داخل آن وجود دارد و بنابراین کوچکتر از آن است که زنده بماند.
اگر یک جسم قطبی زنده بماند می تواند زمانی که قسمت بزرگتر تخمک با اسپرم بارو میشود آن نیز می تواند با اسپرم دیگری بارور شود. نتیجه دوقلوهای قطبی خواهند شد.
از آنجایی که منشاء آنها یک تخمک ولی دو اسپرم است کروموزومهای آنها از طرف مادر مشترک است ولی کروموزوم مشترکی از جانب پدر ندارند. می توانند جنسیت مشابه یا متفاوتی داشته باشند.
رخدادهای غیرمعمول در بارداری های دوقلو
اگر بارداری های دوقلو با تولد دو نوزاد سالم به پایان می رسند. گهگاهی رخدادهای غیر معمول در طول باروری یا در هر مرحله از یک بارداری دوقلو اتفاق می افتد که به دوقلوهای منحصر به فرد منجر میشود و انواع دوقلو ها را به وجود می آورد.
دوقلوهای آینه ای
این نوع یک زیرمجموعه از دوقلوهای همسان است و زمانی اتفاق می افتد که تخمک به جای اینکه در هفته اول پس از باروری تقسیم شود در ۷ تا ۱۲ روز بعد به دو قسمت تقسیم میشود. در این زمان قسمت چپ و راست جنین در حال رشد شکل گرفته است.
این دوقلوها شبیه به هم بوده با تصویر آینه ای هم هستند. برای مثال ممکن است جهت پیچش موهای آنها برعکس باشد، دندانهایشان ممکن است از دو جهت متفاوت شروع به درآمدن نماید، و یکی راست دست و دیگری چپ دست باشد. آنها حتی ممکن است پاهایشان را در دو جهت متفاوت بر روی هم بیاندازند.
دوقلوهای به هم چسبیده
دوقلوهای همسانی هستند که به صورت فیزیکی به هم چسبیده هستند. برخی پزشکان بر این باورند که دلیل ایجاد آن این است که تخمک بارور شده به صورت کامل تقسیم و جدا نشده است. این اتفاق زمانی می تواند بیفتد که تخمک ۱۲ روز یا بیشتر بعد از لقاح تقسیم شود. برخی نیز می گویند تخمک کاملا تقسیم شده اما در مراحل بعدی دوباره با هم ترکیب شده اند. مکان آمیزش متفاوت است اما معمولا از ناحیه سینه یا شکم می باشد. میزان چسبندگی نیز متفاوت است و تقریبا در همه نوزاد در یک یا دو اندام حیاتی مشترک هستند.
دوقولهای به هم چسبیده اغلب مدت زمان کوتاهی پس از تولد از بین می روند. آنهایی که زنده می مانند را گاهی می توان بسته به محل اتصال و اندامهای مشترکی که با هم دارند از هم جدا کرد.
دوقلوهای انگلی نوعی دوقلوهای به هم چسبیده هستند که قل کوچکتر به قل بزرگتر وابسته است. قل کوچکتر به صورت کامل شکل نگرفته و ممکن است اندامهای حیاتی مثل مغز یا قلبی که کامل باشد را نداشته باشد.
قل کوچکتر می تواند در هر جایی از بدن قل دیگر شکل بگیرد و می تواند مثل هر چیزی از قبیل یک توده نا به هنجار کوچک، یک سر نا به هنجار یا یک دست و پای چسبیده که می تواند به صورت تصادفی به هر قسمت از بدن قل اصلی چسبیده شده باشد دیده شود.
زیر مجموعه های دوقلوهای انگلی عبارتند از:
جنین در جنین
زمانی اتفاق می افتد که یک قل انگلی به جای خارج در داخل بدن قل اصلی شکل می گیرد.
دوقلوهای بی قلب
سندروم انتقالی دوقلوها زمانی اتفاق می افتد که یک قل از طریق جفت خون پرفشارتری را نسبت به دیگری دریافت می دارد. دوقلوهای بی قلب-بی قلب به نوع شدید این نوع سندروم دچار شده اند به گونه ای که قل کوچکتر تنها یک نیم تنها با یا بدون پا است که قلب هم ندارد یا قلب به خوبی شکل نگرفته است.
دوقلوهای نیمه همسان
این مورد از انواع دوقلو ها، به اینصورت تشکیل میشود که دو اسپرم یا یک تخمک لقاح داشته اند. برای ادامه حیات این تخمک باید سپس به دو قسمت تقسیم شده و هر قسمت تعداد درست کروموزوم داشته باشد. تنها دو مرود دوقلوی نیمه همسان گزارش شده اند.
دوقولهای (همسان) یک تخمکی دختر/ پسر
در موارد بسیار نادر، دوقلوای همسان را می توانند از دو جنس باشند. این دوقلوها اول به صورت دوقلوهای همسان با جنسیت پسر شروع به رشد می کنند. همانند همه پسرها کروموزوم جنسی XY دارند بر خلاف دخترهای که کروموزوم XX دارند. خیلی زود بعد از اینکه تخمک به دو قسمت تقسیم میشود، یک جهش ژنتیکی سبب میشود یک قل کروموزوم جنسیت Y خود را از دست داده و به X0 تبدیل شود. این جهش نشانگان ترنر نامیده میشود.
از آنجایی که تنها یک کروموزوم X وجود دارد، این قل دختر به نظر می رسد اما دچار مشکلاتی در رشد از زمان تولد و مشکلاتی در باروری در سالهای بعدی زندگی اش میشود. نوزاد دیگر مشکلی ندارد.
دوقلوهای غیر همسان منحصر به فرد
دوقلوهایی با سن متفاوت
لقاح ثانویه به زمانی گفته میشود که یک تخمک ثانویه در زنی بارور میشود که در حال خاضر باردار است. زمانی که این اتفاق در یک چرخه قاعدگی اتفاق بیفتد حاملگی مضاعف نامیده میشود.
دوقلوهایی با پدرهای متفاوت
حاملگی مضاعف یا لقاح همزمان زمانی اتفاق می افتد که دو تخمک در یک چرخه در دو زمان متفاوت رها شده و با پدرهای مختلف بارور شده باشد. این اتفاق بیشتر در حیوانات متداول بوده و در انسانها نادر است.
دوقلوهایی با نژادهای متفاوت
این اتفاق به صورت طبیعی در سه حال ممکن است اتفاق بیافتد که در هر سه نیز احتمال بسیار کمی دارد:
دوقلوهای غیر همسان با والدینی از دو نژاد مختلف. یک قل ممکن است همه ویژگی های مادر و دیگری همه ویژگی های پدر را به ارث برده باشد.
لقاح ثانویه با بارداری مضاعف (Heteropaternal superfecundation) که در آن دو پدر نژاد متفاوتی دارند. هر قل ویژگی های نژادی پدر خود را دارد.
هر دو والد دورگه هستند. ژنها در اسپرم یا تخمک یک فرد دورگه معمولا به ویژگی هایی با ترکیب هر دو نژاد منجر میشود. با این وجود، اگر ژن های گرفته شده از تخمک و اسپرم یک قل بیشتر از مشخصه های یک نژاد باشد در حالی که ژن های قل دیگر از نژاد دیگر در این صورت دوقلوهایی با دو نژاد کاملا متفاوت به وجود می آیند.
خطرات پزشکی در طول یک باردای دوقلو
بارداری ها با چند جنین و انواع دوقلو اغلب بارداری پرخطر تلقی میشوند زیارا ممکن است با مخاطرات از جمله مخاطرات زیر مواجه شوند:
- جفت سرراهی: جفت پایین بوده و سرویکس را می پوشاند.
- دکولمان جفت یا کندگی جفت. جفت از دیواره رحم جدا میشود.
- چسبندگی جفت: رگهای خونی و دیگر قسمتهای جفت تا اعماق جداره رحم رشد و نفوذ می کنند.
- زایمان زودرس: نوزاد ممکن است قبل از ۳۷ هفته بارداری متولد شود.
- تولد با وزن کم: وزن نوزاد ممکن است کمتر از ۲٫۵ کیلوگرم باشد.
- دیابت بارداری. قند خون مادر در طول بارداری بالا می رود.
- فشار خون بارداری: فشار خون مادر در طول بارداری بالا می رود.
- خونریزی پس از زیامان: زنی که خونریزی شدیدی پس از زایمان دارد چون جفت بزرگ بوده و رحم بیش از اندازه کش آمده است.
مطلب مرتبط: حصول اطمينان از دريافت مواد مغذی در بارداری دوقلو