راهنمای درمان اوتیسم

اختلال طیف اوتیسم بیماری است که بر رفتار، برخوردهای اجتماعی و تقابلش با دیگران تاثیر می گذارد. سابقاً به چند نوع اختلال مثل نشانگان آسپرگر تقسیم میشد. امروزه درمان بیماری اوتیسم به عنوان بیماری با طیفی وسع از علائم و شدتها می باشد.

اگرچه امروزه اختلال طیف اوتیسم نامیده میشود بسیاری هنوز هم صرفا از اصطلاح اوتیسم استفاده می کنند. برای اوتیسم درمان وجود ندارد اما راهکارهای متعددی می توانند به بهبود عملکرد اجتماعی، یادگیری و کیفیت زندگی هم کودکان و هم بزرگسالان مبتلا به اوتیسم کمک نماید.

همچنین باید به خاطر داشته باشید که بسیاری از تحقیقات برای درمان بر روی کودکان متمرکز شده اند. دلیلش تا حد زیادی این است که درمان اگر قبل از سه سالگی شروع شود بیشترین تاثیر را دارد. با این وجود، بسیاری از درمانهایی که برای کودکان طراحی شده اند می توانند برای بزرگسالان نیز مفید باشند.

تحلیل رفتار کاربردی

تحلیل رفتار کاربردی (ABA) یکی از پرکاربردترین و موثرترین درمانها هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان است و به مجموعه ای از تکنیک ها و راهکارهای اطلاق میشود که برای تشویق رفتارهای مثبت با استفاده از یک نظام پاداش دهی طراحی شده است.

آموزش آزمایشات گسستگی. در این تکنیک از مجموعه ای از آزمایش ها برای تشویق یادگیری گام به گام استفاده میشود. به رفتارها و پاسخ های درست پاداش داده میشود و اشتباهات نادیده گرفته میشوند.

مداخله جدی و زودهنگام رفتاری. کودکان عموما زیر پنج سال به صورت انفرادی یا در یک گروه گروه کوچک با درمانگر کار می کنند. طول دوره آن اغلب چند ساله است و در طی آن به کودک کمک میشود مهارتهای ارتباطی را در خود توسعه داده و رفتارهای مشکل زا از جمله پرخاشگری و خود آزاری را کاهش دهد.

درمان مبتنی بر پاسخ های محوری. راهکاری است که از آن در محیط زندگی روزمره فرد برای آموزش مهارتهای محوری مثل انگیزه برای یادگیری یا شروع ارتباطات استفاده میشود.

مداخله رفتار کلامی. یک درمانگر با یک بیمار کار کرده و به او در برقراری ارتباط و استفاده از زبان در شرایط متعدد کمک می کند.

حمایت رفتاری مثبت. این شیوه شامل ایجاد تغییرات زیست محیطی در کلاس یا خانه برای پاداش دادن به رفتارهای خوب میشود.

درمان رفتاری شناختی

درمان رفتاری شناختی (CBT) نوعی گفتگو درمانی است که می تواند هم برای کودکان و هم بزرگسالان مبتلا به انواع متوسط اوتیسم موثر باشد.

در طول جلسات CBT افراد در مورد ارتباط میان احساسات، افکار و رفتارها چیزهایی می آموزند.

این شیوه می تواند در شناسایی افکار و احساساتی که محرک رفتارهای نامطلوب هستند کمک کننده باشد.

گفته میشود که CBT مخصوصا می تواند در کمک به مدیریت اضطراب در مبتلایان به اوتیسم سودمند باشد. میتواند به شناخت بهتر عواطف در دیگران و تطابق بهتر در شرایط اجتماعی کمک نماید.

آموزش مهارتهای اجتماعی

آموزش مهارتهای اجتماعی (SST) راهی است برای افراد مخصوصا کودکان تا مهارتهای اجتماعی خود را افزایش دهند. برای برخی مبتلایان به اوتیسم تقابل با دیگران بسیار مشکل است که می تواند در طول زمان به  چالشهای بسیاری منجر گردد.

کسی که با او SST کار میشود مهارتهای پایه اجتماعی از جمله موارد زیر را می آموزد:

• دنبال کردن یک گفت و گو
• درک شوخی ها
• خواندن سرنخ های عاطفی

اگرچه SST بیشتر در کودکان استفاده میشود اما می تواند برای نوجوانان و جوانان تا اوایل دهه ۲۰ کاربرد داشته باشد.

درمان یکپارچگی حسی

مبتلایان به اوتیسم گاهی تحت تاثیر ورودی های حسی مثل مناظر اطراف، صداها و بوها قرار می گیرند.

درمان یکپارچگی اجتماعی بر اساس این نظریه است که اگر حس های یک فرد تشدید شده باشند یادگیری و نشان دادن رفتارهای مثبت برای او سخت تر میشود.

SIT سعی می کند واکنش فرد به محرکهای حسی را متعادل سازد. این کار اغلب با کار درمانی انجام شده و بر بازی مثل نقاشی کردن بر روی ماسه یا طناب بازی متکی است.

تا کنون شواهد کافی مبنی بر موثر بودن این درمان وجود ندارد.

کار درمانی

کار درمانی زمینه ای از علم پزشکی است که بر آموزش مهارتهای پایه که برای کودکان و بزرگسالان برای زندگی روزمره به آن نیاز دارند متمرکز است.

برای کودکان این آموزشها میتواند شامل موارد زیر باشد:

• مهارتهای جسمی حرکتی خوب
• مهارتهای نوشتاری
• مهارتهای خود مراقبتی

برای بزرگسالان کار درمانی بر توسعه مهارتهای مستقل زندگی مثل آشپزی، تمیز کاری و مدیریت پول متمرکز است.

گفتار درمانی

در گفتار درمانی مهارتهای کلامی آموزش داده شده و به مبتلایان به اوتیسم کمک می کند بتواند بهتر ارتباط برقرار نمایند. این کار معمولا توسط یک پاتولوپیست گفتار- زبان انجام میشود.

این درمان ها می تواند به کودکان در بهبود سرعت و ریتم گفتارشان و استقاده درست از کلمات کمک نماید. همچنین می تواند به بزرگسالان در بهبود به اشتراک گذاشتن احساسات و افکارشان کمک نماید.

دارو درمانی

دارویی که به طور خاص برای درمان اوتیسم طراحی شده باشد وجود ندارد. با این وجود،  داروهای دیگری که برای بیماریهای دیگر استفاده میشود می تواند در بهبود برخی از علائم خاص اوتیسم نیز کمک کننده باشند.

داروهایی که از آنها برای کمک به مدیریت اوتیسم استفاده میشود در چهار گروه اصلی زیر قرار دارند:

داروهای ضد روان پریشی. برخی از داروهای جدیدتر ضد روان پریشی می توانند به کنترل پرخاشگری، خود آزاری و مشکلات رفتاری هم در کودکان و هم بزرگسالان مبتلا به اوتیسم کمک کنند. رسپیردون و آریپیپرازول توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان پرخاشگری مربوط به اختلال طیف اوتیسم مورد تایید قرار گرفته اند.

داروهای ضد افسردگی. در حالی که بسیاری از مبتلایان به اوتیسم داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند اما محققان هنوز اطمینان ندارند که  این داروها بتوانند در تخفیف علائم اوتیسم کمک کننده باشند. با این وجود این داروها می توانند برای درمان اختلال وسواس جبری، افسردگی و اضطراب در مبتلایان به اوتیسم مفید باشد.

داروهای محرک. محرکهایی مثل متیل فنیدات (ریتالین) عموما برای درمان ADHD استفاده می شوند اما می توانند به علائمی که همزمان با اوتیسم روی می دهند از جمله بیش فعالی/تکانشگری و عدم تمرکز. نگاهی به داروهایی که برای اوتیسم استفاده میشود نشان می دهد که برای حدود نیمی از کودکان مبتلا به اونیسم داروهای محرک مفید واقع شده اند اگرچه برخی عوارض منفی را تجربه می کنند.

داروهای ضدتشنج. برخی از مبتلایان به اوتیسم صرع نیز دارند بنابراین داروهای ضد تشنج نیز گاهی برایشان تجویز میشود.

درمانهای جایگزین

درمانهای بیشمار جایگزینی برای اوتیسم وجود دارد که مردم امتحان می کنند.

با این وجود تحقیقاتی برای پشتیبانی از نتایج این شیوه ها انجام نشده است و موثر بودن آنها مشخص نیست. برخی از آنها مثل درمان آهن زدایی حتی می توانند بیشتر مضر باشند تا مفید.

اگر قصد استفاده از درمانهای جایگزین را دارید با یک پزشک همکاری نزدیک داشته باشید. آنها می توانند شما را در پیگیری تحقیقاتی که در اطراف شما بر روی این درمانها انجام میشوند کمک نمایند و شما را از پیگیری شیوه های بالقوه خطرناک که پشتیبانی علمی ندارند منع نمایند.

درمانهای بالقوه جایگزین که نیاز به تحقیقات بیشتری دارند عبارتند از:

• رژیم فاقد گلوتن و رژیم فاقد کازئین
• ملاتونین
• ویتامین C
• اسیدهای چرب امگا ۳
• دی متیل گلیسین
• ترکیب ویتامین B6 و منیزیم
• اکسی توسین
• روغن کانابیدیول (CBD)

اگر تمایلی به استفاده از مکمل ها ندارید یه دنبال پزشک دیگری برای کمک به یافتن درمان درست باشید.

حرف آخر

اوتیسم بیماری پیچیده ای است که در حال حاضر درمانی ندارد.

با این وجود، شیوه های درمانی و داروهای متعددی وجود دارد که می تواند به کنترل علائم آن کمک نماید. با پزشک خود همکاری کرده و موثرترین برنامه درمانی را برای خود و یا کودکتان تنظیم کنید. 

مطلب مرتبط: کمک سگ به خانواده دارای کودک مبتلا به اوتیسم