تمام نکات مرتبط با برآمدگی فتق که باید بدانید!

برآمدگی فتق یکی از مشکلات شایع پزشکی است که می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. فتق زمانی رخ می‌دهد که بافتی، معمولاً بخشی از روده یا چربی، از طریق یک نقطه ضعیف یا سوراخ در دیواره‌ی عضلانی یا بافتی که آن را احاطه کرده است، برآمده می‌شود.

این وضعیت می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و در صورت عدم درمان، عوارض جدی به دنبال داشته باشد. در این مقاله به بررسی تمام مواردی که در مورد فتق و نحوه برخورد با آن باید بدانید می پردازیم.

انواع فتق

فتق‌ها معمولاً به چند نوع مختلف تقسیم می‌شوند:

۱٫ **فتق اینگوینال:** این نوع فتق در ناحیه‌ی کشاله‌ی ران رخ می‌دهد و بیشتر در مردان شایع است. این فتق می‌تواند به صورت یک برآمدگی قابل مشاهده در ناحیه کشاله‌ی ران ظاهر شود.

۲٫ **فتق فمورال:** این نوع فتق کمتر شایع است و در ناحیه‌ی بالای ران، درست زیر کشاله‌ی ران رخ می‌دهد. این نوع فتق بیشتر در زنان شایع است.

۳٫ **فتق جدار شکم:** این نوع فتق در ناحیه شکم و به ویژه در نقاطی که جدار شکم ضعیف‌تر است، رخ می‌دهد. این شامل فتق‌های بعد از جراحی است که در آن بافت از محل جراحی خارج می‌شود.

۴٫ **فتق دیافراگمی:** این نوع فتق در ناحیه دیافراگم اتفاق می‌افتد و می‌تواند باعث ورود بخش‌هایی از معده به قفسه سینه شود.

علل و ریسک فاکتورها

فتق‌ها می‌توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند. برخی از علل و ریسک فاکتورها شامل:

فشار داخلی: فشار بیش از حد در داخل شکم، ناشی از عواملی مانند چاقی، بارداری، سرفه مزمن یا یبوست می‌تواند به ایجاد فتق کمک کند.

عوامل ژنتیکی: برخی افراد ممکن است به دلیل نقص‌های ژنتیکی در بافت‌های خود، بیشتر در معرض خطر فتق قرار داشته باشند.

سن: با افزایش سن، دیواره‌های عضلانی ضعیف‌تر می‌شوند و خطر فتق افزایش می‌یابد.

سابقه جراحی: افرادی که جراحی شکمی داشته‌اند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ایجاد فتق باشند.

علائم و نشانه‌ها

علائم فتق می‌تواند متفاوت باشد و بسته به نوع و شدت آن تغییر کند. برخی از علائم شایع شامل:

برآمدگی قابل مشاهده: در اکثر موارد، اولین نشانه فتق یک برآمدگی نرم در ناحیه آسیب‌دیده است.

درد یا ناراحتی: فرد ممکن است درد یا ناراحتی در ناحیه‌ی برآمدگی احساس کند، به ویژه در هنگام فعالیت یا سرفه.

احساس سنگینی: برخی افراد ممکن است احساس سنگینی یا کشیدگی در ناحیه فتق کنند.

تغییر در عادات روده: در برخی موارد، فتق می‌تواند بر روی عملکرد روده تأثیر بگذارد و منجر به یبوست یا دیگر مشکلات گوارشی شود.

مطلب مرتبط: حقایقی در مورد جراحی های کاهش وزن

تشخیص برآمدگی فتق

تشخیص فتق معمولاً شامل یک معاینه فیزیکی توسط پزشک است. در برخی موارد، ممکن است از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا MRI برای تأیید تشخیص استفاده شود.

درمان فتق

درمان فتق بسته به نوع و شدت آن متفاوت است. گزینه‌های درمانی شامل:

نظارت:

در برخی موارد، به ویژه اگر فتق کوچک و بدون علائم باشد، پزشک ممکن است فقط نظارت بر شرایط را پیشنهاد کند.اگر فتق خيلی خفيف باشد ممكن است پزشك بتواند با ماساژ آن را به جای اول خود بازگردند. اگر فتق خفيف و كوچك باشد ممكن است نيازی به درمان فوری نداشته باشد. ممكن است پزشك پيشنهاد كنترل و بررسی تغييرات آن در آينده مثل بررسی درد و يا پيشرفت آن را بدهد. اما اگر فتق بزرگ و دردناك باشد جراحی پيشنهاد می گردد.

جراحی:

اگر پزشكتان نتوانست با ماساژ فتق را برطرف نمايد، به اين معنا است كه روده به دام افتاده است كه مي تواند خطرناك باشد چون ممكن است عرضه خون قطع و يا دچار وقفه شود. لبه قسمت مشكل دار، نوعي تله در اطراف محتويات شكمي ايجاد مي كند. اگر اين تله خيلي محكم باشد حلقه روده نمی تواند خود را خلاص كند و بنابراين اين نگرانی وجود دارد كه خود روده به خاطر عدم خون رسانی دچار آسيب شود.

اين نوع فتق كه فتق مختنق خوانده می شود می تواند بسيار جدی و تهديد كننده حيات باشد. علائم آن عبارتند از درد شديد كه از بين نمی رود، تهوع و استفراغ. اگر روده به دام افتاده باشد نياز به جراحی و اگر خون رسانی در آن قسمت دچار اختلال شده باشد نياز به جراحی اورژانسی وجود دارد. فتق يكی از متداول ترين علل جراحی در دنيا است. اين عمل موفقيت آميز و كم خطر است.

در اکثر موارد، جراحی بهترین گزینه برای درمان فتق است. این جراحی می‌تواند به صورت لاپاراسکوپی یا باز انجام شود. هدف جراحی ترمیم دیواره‌ی ضعیف و بازگرداندن بافت به محل صحیح خود است.

استفاده از بانداژ:

در مواردی که جراحی امکان‌پذیر نیست، پزشک ممکن است استفاده از بانداژ را برای کاهش علائم توصیه کند.

مواردی که در مواجهه با فتق نباید از انها غافل شوید را در ادامه این مقاله بررسی میکنیم:

درد در كشاله های ران را ناديده نگيريد

معمولا جداره شكم قوی است. عضلات، روده شما را در جای خود نگه می دارند. اما اگر يك نقطه ضعيف وجود داشته باشد، روده ممكن است به آن نقطه فشار وارد كرده و منجر به فتق شود. ممكن است اين مشكل مادرزادی باشد و يا بعدها در طول زمان ايجاد شده باشد.

مثل اين است كه در تيوپ يك تاير قديمی ماشين برآمدگی ايجاد شده باشد. دليلش ضعيف بودن جداره تاير است و هوا به ديواره فشار وارد كرده و آن برآمدگی را ايجاد نموده است.

فتق در ناحيه شكم بسيار رايج است. نوزادان، كودكان و بزرگسالان همه ممكن است به آن مبتلا باشند. ولی در اغلب موارد فتق در مردان بالای ۴۰ سال مشاهده مي گردد.

آيا بلند كردن اجسام سنگين می تواند عامل آن باشد؟ شايد، البته اگر در حال حاضر يك نقطه ضعيف در جداره شكم وجود داشته باشد.

اولين علامت فتق يك برآمدگی كوچك در قسمت زيرين شكم است. ممكن است فقط زمانی كه ايستاده ايد، سرفه می كنيد، می پريد و يا زور می زنيد متوجه آن شويد. علتش اين است كه اين فعاليتها فشار بر روی شكم را افزايش می دهند. افزايش فشار سبب می شود كه بخشي از روده از نقطه ای كه ضعيف است بيرون بزند. زمانی كه دراز می كشيد ممكن است برآمدگی از بين برود.

اگر فكر می كنيد فتق داريد حتما به پزشك خود مراجعه نماييد. پزشك می تواند آن را با معاينه فيزيكی تشخيص دهد. همچنين می تواند آن را تاييد كرده و مطمئن شود كه اين برآمدگی مشكل ديگری به غير از فتق نيست.

اگر فكر مي كنيد مبتلا به فتق شده ايد با پزشك خود مشورت نماييد. به خاطر داشته باشيد كه هر كسي كه دچار درد ناگهانی در ناحيه كشاله ران می شود بايد سريعا به پزشك مراجعه نمايد.

نکاتی برای جلوگیری از پیشرفت برآمدگی فتق

اگر فتق داريد با رعايت نكات زير می توانيد مانع از بدتر شدن آن گرديد:

• تا جايی كه می توانيد از بلند كردن اجسام سنگين احتناب نماييد. بلند كردن اجسام باعث اعمال فشار بر كشاله ران می شود.
• اگر مجبور به اين كار شديد بر روی جسم خم نشويد. با استفاده از پاها آن را بلند كنيد نه با پشتتان.
• غذاهای حاوی فيبر بالا بخوريد و آب فراوان بنوشيد. با اين كار مانع از يبوست و زور زدن در زمان حركت روده ها می شويد.
• وزن خود را در محدوده سالم نگه داريد.

نتیجه گیری

برآمدگی فتق یک مشکل شایع است که می‌تواند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. شناسایی علائم و درمان به موقع آن می‌تواند از عوارض جدی جلوگیری کند.

با توجه به اینکه فتق می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، درک بهتر از این وضعیت و اقدام به پیشگیری و درمان مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. در نهایت، مشاوره با پزشک و پیگیری‌های منظم می‌تواند به مدیریت این وضعیت کمک کند و زندگی فرد را بهبود بخشد.

بیشتر بدانید: راهنمای کامل بیماری های مرتبط با دل درد