علت پف چشم: چرا چشم پف مي كند؟
صبح با چشم پف كرده و ملتهب از خواب بيدار مي شويد؟ اگر میخواهید هوشيار و بشاش سركار برويد اين يك مشكل بزرگ محسوب ميشود. اوضاع زماني بدتر مي شود كه پف چشم با حلقه هاي سياه، قرمزي، خارش و التهاب همراه باشد. در اين صورت میتواند بر چهره شما تاثیر بدي داشته و حتی بر اعتماد به نفستان اثر زيادي مي گذارد. در این مقاله بررسی می‌کنیم که چرا اين اتفاق مي افتد؟
پف چشم عوامل بسياري مي تواند داشته باشد اما علت اصلي آن تجمع مايعات است. مايعات به دلايل ناشناخته در اطراف چشم و زير بافت پوست جمع مي شود. پوست زیر چشم، نازك ترين بافت پوست در بدن می‌باشد؛ بنابراين هر گونه التهاب در اين قسمت به راحتي قابل مشاهده است و به سختي مي توان آن را پنهان كرد.
برخي علل تجمع مايع نسبتاً بي ضرر بوده و نشانه اي از مسائل جدي تر نيستند؛ مثل : نداشتن خواب كافي و يا خوردن غذاهايي حاوي سديم بالا. در مواردديگر، پف چشم علامتي است كه بايد تحت نظر پزشك قرار گيرد مثل عفونت.
براي اين كه بفهميم علت پف چشم ها چيست، با گروهي از پزشكان از جمله يك متخصص پوست، يك متخصص چشم، يك آلرژيست و يك بينايي‌سنج صحبت كرديم. در زير می‌توانید علت جمع شدن مايع زیر چشم و نحوه برطرف كردن آن را بخوانيد و دوباره با ظاهري تازه‌تر و درخشان از خواب بيدار شويد.
۱- علت پف چشم : حساسيت داريد.
پوست اطراف چشم بسيارنازك بوده و بنابراين بسيار حساس است. زماني كه پوست اين قسمت در تماس با محرك‌هاي معلق در هوا مثل گرده گل‌ها، موي حيوانات و يا ذرات گرد و غبار قرار مي گيرد، التهاب ايجاد ميشود.
گاهي منافذ سينوس‌ها در اطراف چشم به خاطر استنشاق مواد آلرژي زا از مسيرهاي بيني ملتهب ميشوند. اگر مواد آلرژي زا عامل ايجاد پف چشم در شما باشند، چشم علاوه بر پف، خارش و آبريزش هم دارد. همچنين احتمالا متوجه خشكي و پوسته شدن پوست اطراف چشم مخصوصا پلك‌ها مي شويد.
براي كاهش پف حاصل از حساسيت، قطره هاي چشم بدون نياز به نسخه و يا شستشو با آب را امتحان كنيد. با اين كار مواد حساسيت زا از چشم خارج ميشوند. براي التهاب پوست اطراف چشم، پمادهاي چرب كننده نه تنها به عنوان مانعي بين چشم و مواد حساسيت زا عمل مي كنند. بلكه مي توانند پوست را نرم كرده و قرمزي آن را كاهش دهند. يك اسپري بيني نيز مي تواند فشار سينوس را كاهش داده و پف چشم را تسكين دهد.
نکته ای که باید بدانید:
استفاده گه‌گاهي از اين محصولات مانعي ندارد اما اتكا بر آنها براي روزهاي متوالي در انتها ايده خوبي نيست. استفاده بلند مدت از قطره هاي چشم و اسپري هاي بيني مي تواند مشكل را در طول زمان بدتر كرده و ايجاد وابستگي نمايد. هر چند كه اين محصولات بدون نياز به نسخه در داروخانه ها فروخته مي شوند اما بايد در مورد ايمن بودن استفاده از اين محصولات و اينكه تا چه مدت استفاده از آنها مشكلي ايجاد نمي نمايد با پزشك خود مشورت نماييد. همچنين در مورد داروهاي ديگري كه امكان تجويز آنها براي اين مشكل وجود دارد مي توانيد با پزشك خود مشورت كنيد.
اگرچه پرهيز كامل از مواد حساسيت زا غير ممكن است، اما براي كاهش پف چشم سعي كنيد كمتر در معرض آنها قرار بگیرید. تا جاي ممكن مخصوصا در پاييز و بهار كه درختان و گياهان گرده بيشتري رها مي كنند و علائم ممكن است بدتر شود در فضاي بسته باقي بمانيد. پنجره ها را بسته نگه داريد، وقتي از بيرون به داخل مي آييد لباسهاي خود را تعويض نماييد. اگر حیوان خانگی دارید، براي اجتناب از موهاي حيوان خانگي‌تان از ماسك استفاده کنيد.
۲- پف چشم به علت بيماري چشم صورتي (ورم ملتحمه)
اگر دچار بيماري چشم صورتي باشید، قطعا متوجه آن می شوید. اين مشكل چشمي فوق مسري اغلب سبب قرمز و ملتهب شدن غشاهاي مخاطي اطراف چشم شده، ترشحاتي نيز در پي دارد.
اما گاهي تشخيص اين مشكل كار ساده اي نيست مخصوصا اگر به خاطر يك عفونت ويروسي ايجاد شده باشد و نه عفونت باكتريايي. چشم صورتي ويروسي اغلب با ترشحات آبكي و بي رنگ همراه است و نسبتا خفيف است. از طرف ديگر، مشخصه چشم صورتي باكتريايي، ترشحات زرد متمايل به سبز و بسيار زياد است.
اگر عامل بيماري چشم صورتي در شما عفونت ويروسي باشد، ممكن است همراه با علائم سرماخوردگي باشد. در چنين مواردي مي تواند با عفونت تنفسي همراه شود. اغلب، علائم با يك چشم شروع مي شود و به چشم ديگر هم سرايت مي كند.
نوع سوم ديگري نيز از چشم صورتي وجود دارد كه آن نيز سبب پف چشم مي شود: چشم صورتي به خاطر آلرژي كه معمولا هر دو چشم در يك زمان مبتلا مي شوند و عموما ترشحات آبكي و خارش در گوشه هاي چشم وجود دارد.
چشم صورتي علائم هشدار دهنده زيادي ندارد اما به محض اينكه متوجه علائم شديد بايد حتما تحت مراقبت‌هاي ويژه باشيد. اگر مشكلاتان به نظر باكتريايي مي آيد براي سرعت در بهبود با يك متخصص چشم مشورت كرده و از قطره هاي آنتي باكتريال استفاده نماييد.
چشم صورتي ويروسي اغلب خود به خود بعد از ۵ تا ۱۰ روز بهبود مي يابد. در حالي كه چشم صورتي حاصل از آلرژي را مي توان با اجتناب از مواد آلرژي زاي شناخته شده و قطره هاي آنتي هيستامين درمان كرد. اگر متوجه تغييري در ديد خود شديد و يا پف و قرمزي چشم از بين نرفت، به پزشك خود مراجعه نماييد.
۳- مدت زيادي است كه لنزهاي تماسي خود را از چشمهایتان خارج نكرده ايد.
اگر مدت زيادي است كه لنزهاي تماسي خود را از چشمهايتان خارج ننموده ايد، علت پف چشمهايتان مي تواند همين باشد. يك لنز تماسي مثل مانعي در برابر چشم است. اين مانع از رسيدن اكسيژن به چشم جلوگيري كرده و سبب التهاب قرنيه مي شود. اگر با لنزهايتان بخوابيد، فشار بيشتري بر قرنيه ها وارد شده و التهاب را بسيار بدتر مي سازد.
بنابراين بهترين راه اين است كه قبل از اينكه سرتان را بر روي بالش بگذاريد حتما آنها را بيرون بياوريد. به جا اينكه تا آخرين لحظات بمانيد كه لنز را چشمتان دربیاورید، بهتر است آنها را در ساعات بعداز ظهر و يا اواخر عصر بيرون بياوريد.
۴-پف چشم بخاطر گريه كردن
چرا زماني كه گريه مي كنيد چشمها پف مي كنند؟ اشكي كه بر روي گونه ها بعد از يك جريان احساسي سرازير ميشود آب بيشتري نسبت به ديگر اشك‌ها دارد. مثلا بيشتر از زمانی كه چيزي در چشمتان فرو رفته است، از چشمتان اشک مي آيد. زماني كه اشكهاي آبكي با بافت‌هاي چشم برخورد مي كنند چون نمك بیشتری دارند میتواند سبب التهاب آنها شوند.
تصور ميشود كه اشكي كه در زمان گريه كردن ترشح ميشود تركيبات و همچنين واكنش هورموني متفاوتي دارد. بعد از گريه كردن، ماليدن چشمها براي خشك كردن اشك و يا پنهان كردن آنها كار درستي نيست چون سبب افزايش پف چشم ميشود.
براي از بين بردن پف چشم حاصل از ريختن اشك بعد از يك فيلم احساسي و يا بعد از ابراز احساسات در يك مجلس عروسي، براي چند دقيقه از كمپرس آب سرد استفاده نماييد. پاشيدن كمي آب سرد بر روي صورت و يا يك پارچه نمدار نيز مي تواند به شما كمك نمايد كه گريه كردن خود را پنهان نماييد (اما متاسفانه استفاده از كرم هاي آرايشي كانسيلر نمي تواند كمك زيادي در از بين بردن پف به شما بكند).
۵- نمک یا سديم بيش از اندازه مصرف مي كنيد.
رابطه بين سديم و پف چشم ساده است: سديم باعث ميشود بدن آب را در خود نگه دارد و اين شامل بافت‌هاي اطراف چشم نيز مي شود. سديم ماده اصلي در نمك است و بنابراين غذاهاي شور مثل چيپس ها و ساندويچ هاي سرد عوامل اصلي التهاب چشم محسوب مي شوند. اما سديم همچنين در بسياري از محصولات ديگر از جمله سوپ ، نان و غذاهاي منجمد بسته بندي شده نیز وجود دارد.
افرادي كه غذاهاي حاوي منو سدیم گلوتامات (MSG) مصرف مي كنند نيز دچار تجمع مايع در بدن مي شوند. MSG يك تشديد كننده طعم است كه اگرچه به اندازه به اندازه قرص نمك سديم ندارد. اما بازهم جزء اصلي آن سديم است كه مي تواند تجمع آب و پف را در اطراف چشم افزايش دهد.
براي خلاص شدن از شر اين پف، مقدار سديم مصرفی خود را كاهش دهيد. ميزان نمك كافي از فردي به فرد ديگر متفاوت است اما گفته مي شود كه كمتر از ۲۳۰۰ ميلي گرم سديم در روز براي اغلب بزرگسالان كافي است.
۶- زياد الكل مصرف مي كنيد.
مصرف بيش از اندازه الكل سبب متورم شدن همه بافت‌هاي بدن مي شود. بنابراين مسلم به نظر مي رسد كه خوردن الكل بيش از اندازه سبب ايجاد پف در اطراف چشم شود. الكل مي تو اند سطح هورمون آنتي ديورتيك را در بدن كاهش داده و بنابراين سبب متورم شدن اطراف چشم مي گردد. افراد اغلب پس از نوشيدن الكل به سختي به خواب مي روند و يا بعد از خواب بارها و بارها در طول شب بيدار شوند و اين نيز خود سبب تورم بافت اطراف چشم ميشود.
۷- شيرين كننده هاي مصنوعي بخشي از رژيم غذايي شما هستند.
شيرين كننده هاي مصنوعي مثل قندي كه در حالت معمول استفاده ميشود. مثل ساخارين و آسپارتام التهاب را در همه قسمت‌هاي بدن را از جمله در اطراف چشم افزايش مي دهند. التهاب زماني اتفاق مي افتد كه سيستم ايمني شما بدن را مملو از گلبول‌هاي سفيد مي كند، اين يك مكانيسم دفاعي براي مبارزه با ارگانيسم هاي خارجي مثل باكتري ها و يا ويروسها است. اگر سيستم ايمني اين كار را بيشتر از حد معمول انجام دهد مي تواند يك تاثیر مخرب داشته باشد كه به درد مفاصل، خستگي مفرط و آسيب رسيدن به رگ‌هاي خوني منجر مي شود.
مصرف موادي مثل نوشابه هاي گازدار و محصولات حاوي قند مصنوعي را تا حد ممكن كم كرده و يا حتي به كل آنها را كنار بگذاريد. همچنين مي توانيد با خوردن غذاهاي از بين برنده التهاب نظير توت‌ها (شاتوت، تمشك، توت فرنگي)، گوجه فرنگي و زنجبيل اثرات آنها را تا حدودي خنثي نماييد.
۸- به بوي عطر حساسيت داريد.
مواد حساسيت‌زا نظير گرده گل‌ها و موي حيوانات اهلي تنها ذرات موجود در هوا نيستند كه مي توانند سببب پف چشم شوند. عطرها و ادكلن ها نيز در صورتي كه فرد به آن آلرژي داشته و يا صرفاً چشمهايش حساس باشد مي توانند به پف چشم منجر شوند.
در زمان انتخاب محصولات آرايشي و بهداشتي سعي كنيد از محصولات فاقد عطر استفاده كنيد. مخصوصا زماني كه ادكلن اسپري مي كنيد سعي كنيد طوري باشد كه ذرات با چشم تماس پيدا نكنند.
حساسيت به عطر مساله جديدي نيست. در تحقيقاتي مشخص شده است كه قرار گرفتن در معرض عطر مي تواند سبب انبوهي از واكنشهاي منفي همانند ميگرن و تنگي نفس و در بسياري از مشكلات چشمي شود.
۹- پف چشم به علت اینکه سن شما بالاتر رفته است.
غذا خوردن خود را رعايت مي كنيد، از خوردن الكل اجتناب مي كنيد و هميشه خواب كافي يعني ۷ تا ۸ ساعت در شبانه روز را داريد. با اين وجود، پلك زيرين شما گاهي شبيه به يك بالش كوچك مي رسد؟ دليلش چيست؟
برخي از ما صرفا به لحاظ ژنتيكي مستعد پف چشم هستيم و اين استعداد خود را از دهه هاي ۳۰ يا ۴۰ به بعد نشان مي دهد (اگرچه ممكن است در سنين كمتر نيز ديده شود).
در اينجا چه اتفاقي مي افتد: با افزايش سن، ذخاير چربي كه عموما از چشم حمايت مي كردند شروع به افتاده شدن مي كنند كه سبب ايجاد پف در اطراف چشم ميشود. بافت و ماهيچه هاي اطراف چشم نيز ضعيف شده و بنابراين به ظاهر پف چشم مي افزايد. پف ايجاد شده به خاطر ژنتيك و افزايش سن، اغلب جاي نگراني ندارد. صرفا بايد گفت شما مستعد پف چشم بوده ايد. بسياري از افراد را ديده ايم كه پوستشان خيلي هم پير نشده است اما پف چشمهايشان خيلي زياد شده است.
با اين وجود بايد گفت هنوز نيز مي توان كارهايي براي كم كردن ظاهر بد آن و يا كند كردن روند آن انجام داد مثل سيگار نكشيدن. چون اين عادت سبب خشكي پوست و كاهش كلاژن ها ميشود كه هر دو سبب افزايش ايجاد كيسه هاي شل و آويزان در اطراف چشم مي شود. كرم هاي دور چشم اگر به عنوان درمان پيشگيرانه استفاده شوند مي توانند براي مدتي طولاني تر پوست اطراف چشم را نرم نگه دارند. با جراحي افتادگي پلك يا بلفاروپلاستی مي توان اين كيسه ها را برداشت.
۱۰- خواب كافي نداشته ايد.
اغلب افراد وقتي كم خوابي دارند در اطراف چشمهايشان حلقه هاي تيره ايجاد مي گردد. نداشتن چرت و خواب كوتاه كافي نيز ميتواند به پف چشم منجر شود. بي خوابي سبب ايجاد كيسه و پف در اطراف چشم نمي شود اما آنها را پف دار تر و برجسته تر نشان مي دهد. الزاماً هر كسي كه دچار بي خوابي است دچار پف چشم نميشود. اما در اغلب افراد اين اتفاق مي افتد.
راه حل در اين مورد مشخص است: زودتر به رختخواب برويد تا هر شب ۷ تا ۹ ساعت خواب داشته باشيد. محيط اتاق خوابتان طوري باشد كه سريعتر به خواب برويد. مثلا در رخت خواب زياد چيزي نخوريد و يا تلويزيون نگاه نكنيد كه مغزتان بداند رختخواب فقط محلي براي خوابيدن است. حتي در رختخواب از وسايلي نظير لپ تاپ و موبايل نيز استفاده نكنيد. نور آبي حاصل از بسياري از ابزارهاي ديجيتالي عامل اصلي هشيار نگه داشتن مغز شما در هنگام خواب است.
اگر به دليلي خواب كافي نداشته ايد سعي كنيد صبح هر طور شده از ماليدن چشمهايتان اجتناب كنيد. اين عادت واكنشي كه اكثر ما بعد از يك شب كم خوابي دچار آن هستيم باعث كشيده شدن پوست حساس اطراف چشم و در نتيجه تورم ميشود.
مقاله مرتبط: ۱۰ دلیل برای سحر خیر بودن؛ چرا باید سحرخیز باشیم؟
۱۱- نزديك موعد پریودتان است.
همه متوجه شده ايد كه هفته قبل از پريود و حتي چند روز اول چقدر احساس نفخ و تورم داريد. اين اتفاق مشابه اثر غرقابي است كه باز هم مي تواند سبب پف چشم شود.
علت آن نوسانات هورموني است كه در اين زمان مي افتد، تغيير در استروژن و پروژسترون باعث تجمع آب در سراسر بدن از جمله اطراف چشم ميشود. اگرچه در همه زنان اين اتفاق نمي افتد اما در اكثريت مي تواند عاملي براي پف چشم باشد.
خبر خوب:
با نزديك شدن به پايان پريود، اين پف بايد از بين برود چه در اطراف چشمتان باشد چه در هر جاي ديگري از بدن. تا زماني كه اين اتفاق بيافتد مي توانيد با استفاده از كمپرس سرد در اطراف چشمها براي چند دقيقه و نوشيدن آب بسيار (كه به خارج شدن آب اضافي كه در بدن جمع شده است كمك مي نمايد) پف را تا حدودي كاهش دهيد. همچنين استفاده از كرم‌هاي دور چشم وسرم‌هاي حاوي كافئين مي توانند در چنين مواردي موثر باشند.
بیشتر بخوانید: خونریزی قاعدگی شدید: طبیعی یا نگران کننده
