آیا مکمل تستوسترون برای مردان ایمن است؟
مکمل های تستوسترون می تواند تاثیرات بسیار مثبتی بر زندگی مردانی داشته باشد که نیاز پزشکی دارند. چه استفاده از این هورمون درمانی برای تغییر جنسیت زن به مرد باشد یا کمبود تستوسترون می تواند مزایای بیشماری در سلامت فیزیکی و ذهنی فرد داشته باشد. اما برای این درمان نیز همانند هر داروی دیگری بهتر است از عوارض جانبی آن آگاه بود. همچنین پارامترهای ایمنی حیاتی هم وجود دارند که می توان با آگاهی از آنها مانع از این عوارض جانبی شد.
چرا مردان به تستوسترون نیاز دارند؟
تستوسترون به عنوان هورمون تهاجمی مردانه بدنام شده است. این تنها بخش کوچکی از تصویر است که برای همه مردان کاربرد ندارد. به علاوه، این برداشت نقش این هورمون را در سلامت ما کمتر از واقع برآورد می کند.
در مردان، تستوسترون هورمون اولیه جنسی است که در بیضه ها تولید میشود (عمدتا تحت کنترل هورمون های تولید شده در مغز). شاید شنیده باشید که تستوسترون برای رشد مشخصه های مردانه مثل شهوت و عملکرد جنسی ضروری می باشد.
آنچه که شما نمی دانید این است که تستوسترون به تنظیم تراکم استخوان، توده عضلانی، توزیع چربی و تولید سلولهای قرمز خون کمک می کند. نقش آن در این عملکردها به این معنا است که تستوسترون نقش مهمی هم در سلامت ذهن و هم جسم مردان تراجنس و همسو جنس ایفا می نماید.
مکمل های تستوسترون زن به مرد
مکمل تستوسترون برای مردان تراجنس که با نام هورمون درمانی تستوسترون(THT) نامیده میشود یک درمان جنسیتی تایید شده می باشد. این هورمون القا کننده مشخصه های فیزیکی مردانه و متوقف ساختن مشخصه های زنانه می باشد.
در نتیجه، مکملهای تستوسترون برای تغییر جنسیت زنانه به مردانه (FTM) به بسیاری از مردان ترانس کمک می کند احساس کنند بدن مردانه ای دارند. تستوسترونFTM به آنها کمک می کند مشخصههای فیزیکی خود را با حس هویت جنسی درونی خود همراستا سازند همین امر سبب بهبود قابل توجه در کیفیت زندگی آنها میشود. همچنین می تواند نقش مهمی در سلامت ذهن داشته باشد چرا که در بسیاری به تسکین مشکلات مربوط به افسردگی و اضطراب کمک می کند.
برخی از تاثیرات آن که سبب حس بهتری در تراجنس ها میشود عبارتند از:
- رشد موهای بدن
- توزیع مجدد چربی- چربی کمتر در پشت و باسن و بیشتر در شکم
- پهن کردن سینه و شانه ها
- بم تر کردن صدا
- پایان دادن به پریودها
با این وجود باز هم با استفاده از هورمون درمانی پریود در همه پایان نمی پذیرد. برخی از افراد نیاز به استفاده از بلاکرهای استروژن دارند.
باید بدانید که این تغییرات با نرخ های متفاوتی در هر نفر اتفاق می افتد که می تواند تا حدی به خاطر ژنتیک هر فرد باشد.
کمبود تستوسترون
مکملهای تستوسترون را همچنین می توان در زمانی که بدن قادر به تولید تستوسترون کافی نیست هم استفاده کرد مشکلی که کمبود تستوسترون(هیپوگنادیسم یا کم کاری غدد جنسی) نامیده میشود. پایین بودن سطح تستوسترون تاثیر قابل توجهی بر سلامت و کیفیت زندگی مردان دارد.
اغلب این مشکل در مردان مسن اتفاق می افتد و بخشی از فرآیند افزایش سن محسوب میشود. تحقیقات همچنین نشان می دهد که مردان مسن که مبتلا به چاقی و بیماریهای بلند مدت نظیر دیابت و فشار خون بالا هستند در ریسک ابتلای بالاتری قرار دارند.
این اتفاق ممکن است در هر سنی به خاطر بیماری هایی که بر بیضه ها (که گاهی کمبود تستوسترون اولیه نامیده میشود) و یا هیپوتالاموس یا غده هیپوفیز (کمبود تستوسترون ثانویه) تاثیر می گذارند بیفتد.
کمبود تستوسترون به چندین بیماری جدی از جمله سندروم متابولیک، دیابت نوع دو و بیماریهای قلبی عروقی (نظیر سکته مغزی، بیماری قلبی و نارسایی قلبی) مربوط میشود.
این بیماری می تواند به طیف عظیمی از بیماریها از تغییرات فیزیکی گرفته مثل کاهش رشد بدن و توده های عضلانی و تغییرات ذهنی مثل خستگی مفرط و مشکل در تمرکز منجر گردد. همچنین می تواند به اختلال نعوظ یا حتی ناباروری منجر شود.
درمان کمبود تستوسترون با THT می تواند به بهبود های قابل توجهی منجر شود از جمله:
- بالا رفتن سطح انرژی
- افزایش هوش ذهنی
- بهبود عملکرد و شهوت جنسی
- افزایش مشخصه های مردانگی
اگر یک مشکل یا بیماری زمینه ای مسبب کمبود تستوسترون باشد، هورمون درمانی به تنهایی کافی نیست و بیماری نیز نیاز به درمان دارد. همچنین باید توجه داشت که بیماری زمینه ای همچنین بر دورنمای این مشکل تاثیر می گذارد.
همچنین بخوانید: مبارزه با چربی های اضافه دهه ۴۰
عوارض جانبی تستوسترون و ایمنی
استفاده از THT (هورمون درمانی با تستوسترون) مزایای بیشماری بر سلامت و کیفیت زندگی دارد. با این وجود، همانند همه داروها ریسک ها و پارامترهای ایمنی نیز دارد که باید در زمان درمان مد نظر قرار داده شود. بنابراین این دارو تنها باید توسط متخصص برای کسانی که نیاز دارویی دارند یعنی تنها برای کسانی که کمبود تستوسترون یا تاییده جنسیتی ترامرد دارند تجویز گردد.
در کل، تحقیقات عوارض جانبی نادری را اگر دارو به درستی تجویز شود یافته اند. به عبارتی، برای مردان اهمیت دارد که از ریسکهای ممکن آگاه باشند تا بتوانند تصمیمی آگاهانه در مورد درمان با تستوسترون بگیرند.
ریسکهای مربوط به هورمون درمانی عبارتند از:
- غلظت بالای گلبولهای قرمز (پلی سیتمی)- یکی از رایج ترین عوارض جانبی است که می تواند ریسک لخته شدن خون را افزایش دهد.
- افزایش وزن
- آکنه- اغلب خیلی سریع پس از مصرف ظاهر میشود
- ریزش مو/ طاسی الگوی مردانه (ریزش موی آندروژنیک)- معمولا چند سال بعد از شروع هورمون درمانی با تستوسترون اتفاق می افتد
- اختلال در تنفس در طول خواب (آپنه خواب)- بالافاصله بعد از مسرف اتفاق می افتد.
- آسیب رسیدن یا التهاب کبدی
- افزایش سطح چربی خون (هیپرلیپیدمی) – از جمله سطوح بالای کلسترول بد (LDL).
افزایش احتمال ریسک های زیر البته تنها با وجود فاکتورهای ریسک اضافه وجود دارد:
- بیماری های قلبی و عروقی- شواهد در مورد عوارض بلند مدت هورمون با تستوسترون در این باره ترکیبی است اگرچه برخی از مطالعات افزایش ریسک را در مردان مسن گزارش کرده اند
- فشار خون بالا- این ریسک با افزایش سن و فاکتورهای دیگر نظیر چاقی بیشتر میشود.
- دیابت نوع دو- افزایش ریسک یا افزایش سن و فاکتورهای دیگر نظیر چاقی.
- بی ثبات کردن برخی از اختلالات روانی خاص- این ریسک تنها در کسانی که در حال حاضر مبتلا به یک احتلال روانی مثل اختلال دو قطبی یا اسکیزوافکتیو هستند اتفاق می ا فتد.
- عدم افزایش ریسک یا فقدان شواهد کافی
- کاهش تراکم استخوان
- سرطان سینه، سرویکس، تخمدان و رحم – تنها در مردان ترانسی که این اعضای بدن را نگه داشته اند.
- سرطان پروستات- تنها در مردان همسو جنس (عادی).
برآوردن لازمه ها
از آنجایی که برخی از عوارض جانبی یا حضور فاکتورهای خطر مشخصی افزایش می یابند پزشکتان ممکن است قبل از تجویز این درمان مشکلات موجود از قبل مثل فشار خون، کلسترول بالا و و اینکه آیا در معرض خطر ابتلا به لخت های خون هستید یا خیر را بررسی نماید.
سن شما نیز می توان ریسک ابتلا به برخی از عوارض جدی نظیر بیماری قلبی و عروقی را افزایش دهد. توصیه شده است که مردان ترانس باردار نباید مکمل تستوسترون مصرف نمایند.
دوز ایمن
برخی نمی فهمند که هر چه بیشتر بهتر همه جا معنا ندارد. در نقطه خاصی مواقع تستوسترون در بدن تبدیل به استروژن میشود. باید بدانید که محدود کردن دوز نه تنها تاثیرگذاری آن را محدود نمی کند بلکه برای ایمنی شما اهمیت دارد.
دوز ایمن برای شماباید مقداری باشد که برای شما بیشترین منفعت و کمترین عوارض جانبی نسبی را داشته باشد. این فاکتورها عبارتند از نوع مکملی که دریافت می کنید و اینکه آیا از درمان مکمل تستوسترون برای جبران کمبود تستوسترون استفاده می کنید و یا برای القای صفات مردانه.
کنترل و نظارت
در صورت استفاده از مکملهای تستوسترون باید مداوما تحت نظر بود. این پایش ها عبارتند از:
- شمارش گلبولهای قرمز خون (کنترل غلظت خون)
- عملکرد کبد
- عملکرد کلیه
- سطح چربی خون- بررسی سطوح کلسترول خوب و بد خون
- تراکم استخوان- چرا که دوزهای بالاتر تستوسترون می تواند به پوکی استخوان منجر شود.
- پایش برای سرطان سینه، سرویکس، رحم و تخمدان- برای مردان ترانسی که این اندامها را نگه داشته اند.
- پایش سرطان پروستات- برای مردان همسو جنس
- پایش قبل از درمان برای بررسی عوامل خطر، دوز مورد نیاز و کنترل همه برای ایمنی و حصول اطمینا از تجربه ای سودمتد از درمان با تستوسترون اهمیت دارند.
متاسفانه، بسیاری از افراد مکملهای تستوسترون را از منابعی به غیر از پزشک دریافت می دارند. باید بدانید که تهیه دارو از عرضه کننده ای بدون مجوز می توانند خطرات زیادی برای سلامت شما داشته باشد.
مطلب مرتبط: